درمان یبوست چیست؟

برای اینکه بدانیم درمان یبوست چیست، در ابتدا لازم است بدانیم یبوست چه علائمی دارد. سپس برای رفع آن در وهله اول از روش های اصلاح سبک زندگی شروع کنیم. اگر درمان نشد از روش های درمانی دیگر میتوان بهره برد. مرحله آخر اگر هیچ روشی موثر واقع نشد میبایست به پزشک مراجعه شود. دکتر سحر در این مقاله این موارد را به شما توضیح داده است.

یبوست چیست؟

یبوست مزمن به دفع سخت و آزار دهنده مدفوع گفته میشود.  که برای چندین هفته یا بیشتر ادامه دارد.

اگر بطور کلی بخواهیم بگوئیم، یبوست به دفع مدفوع کمتر از سه بار در هفته  گفته میشود.

هرچند الگوی دفع در اشخاص مختلف متفاوت است. اگر دفعات دفع مدفوع در شما کم شده و حین دفع راحت نیستید به یبوست مبتلا شدید.

 یبوست های گاه به گاه در افراد بسیار رایج است.  اما برخی  افراد یبوست مزمن (یبوست طولانی مدت) را تجربه می کنند. که می تواند توانایی آنها در انجام کارهای روزمره را مختل کند. یبوست مزمن همچنین ممکن است باعث شود حین دفع نیاز به فشار آوردن بیش از حد باشید.

علائم یبوست چیست؟

علائم و نشانه های یبوست مزمن عبارتند از:

• دفع مدفوع کمتر از سه مدفوع در هفته
• احساس عدم تخلیه کامل
• داشتن مدفوع گلوله ای یا سفت و خشک
• فشار آوردن برای دفع مدفوع
•  اجبار استفاده از انگشت برای خروج مدفوع از مقعد

اگر شما درسه ماه گذشته دو یا چند مورد از این موارد را تجربه کرده باشید. دچار یبوست مزمن هستید.

درمان یبوست چیست؟

به منظور دانستن اینکه درمان یبوست چیست، در وهله اول باید بدانیم، درمان یبوست مزمن با  داشتن یک رژیم غذایی مناسب و تغییر سبک زندگی شروع میشود. در واقع باید سرعت حرکت مدفوع در روده ها بیشتر شود. اگر رعایت دو مورد بالا به شما کمک نکرد، پزشک ممکن است داروها یا جراحی را تجویز کند.

رژیم غذایی و تغییر سبک زندگی برای درمان یبوست

پزشک شما ممکن است در ابتدا این اقدامات را برای رفع یبوست  توصیه کند:

جهت درمان یبوست مقدار کافی آب بنوشید.

کمبود آب بدن باعث ایجاد یبوست  می شود. پس سعی کنید روزانه به مقدار کافی آب بنوشید. در واقع نوشیدن مقدار مناسب از آب به عنوان خط اول درمان یبوست در نظر گرفته میشود.

چه مقدار آب باید در طول روز مصرف شود؟

بطور عمومی مصرف 8 لیوان آب در روز را همگی ما شنیده ایم. با این حال اگر با نوشیدن این مقدار یبوست شما رفع نشد مجاز هستید مصرف آن را افزایش دهید:

• میزان مصرف مجاز آب در طول یک روز برای خانم ها: 2.7 لیتر
• میزان مصرف مجاز آب در طول یک روز برای آقایان: 3.7 لیتر

اگر بیش از این مقدار آب بنوشیم خطری دارد؟

بله بسیار خطرناک هست. در واقع کلیه ها برای دفع مقدار زیاد آب دچار مشکل میشوند. همچنین سدیم خون رقیق شده. پس با کاهش میزان سدیم رو به رو میشویم که شرایطی خطرناک هست.

برخی تحقیقات نشان داده اند که نوشیدنی گازدار در رفع یبوست موثرتر از آب لوله کشی هستند.

در این آزمایش افرادی که سوء هاضمه داشتند یا علت یبوست آنها مشخص نبود، بررسی شده بودند.

با این حال، مصرف نوشیدنی های گازدار انتخاب خوبی نیست. چون این نوشیدنی ها می توانند اثرات مضر بر سلامتی داشته و گاهی حتی یبوست را بدتر کنند .

اگر قندخون شما بالاست دقت کنید از نوشیدنی های فاقد شیرین کننده استفاده کنید.

برخی از  مبتلایان به سندرم روده تحریک پذیر (IBS) بعد از مصرف نوشیدنی های گازدار علائم بدتری را تجربه کردند. پس این افراد باید از نوشیدنی های گازدار پرهیز کنند.

جهت درمان یبوست مصرف فیبر را افزایش دهید.

بهتر است بدانید چه غذاهایی جهت درمان یبوست مناسب است؟

اگر فیبر به رژیم غذایی اضافه کنید،  وزن مدفوع زیاد شده و سریعتر از روده رد میشود.

 هر روز مقدار کمی میوه ها و سبزیجات تازه به رژیم غذاییتان اضافه کنید.

نان و غلات سبوس دار هم گزینه های خوبی برای شما هستند.

پزشک مقدار مشخصی  فیبر را برای مصرف هر روز شما توصیه می کند.

به طور کلی، به ازای هر 1000 کالری رژیم غذایی روزانه، 14 گرم فیبر در نظر گرفته میشود.

به یاد داشته باشید، مصرف فیبر را به آرامی افزایش دهید.

افزایش ناگهانی مقدار فیبر می تواند باعث نفخ و گاز معده شود. پس  به آرامی شروع به افزایش مقدار فیبر مصرفی کنید و طی چند هفته به هدف خود برسید.

همچنین میتوانید جهت درمان یبوست از سوپ استفاده کنید. دکتر سحر در مقاله ای دیگر 4 سوپ برای رفع یبوست به شما توضیح داده است.

جهت رفع یبوست، بیشتر روزهای هفته ورزش کنید.

 فعالیت بدنی باعث افزایش فعالیت  روده میشود.

سعی کنید بیشتر روزهای هفته را ورزش کنید.

 اگر قبلاً ورزش نکرده اید، با پزشک خود درمورد نحوه شروع ورزش با توجه به شرایط جسمانیتان مشورت کنید.

هروقت احساس دفع سریع مدفوع داشتید سریعا سرویس بهداشتی بروید. این احساس را نادیده نگیرید.

چه موقع باید به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر موارد بالا را انجام دادید اما باز هم یبوست برطرف نشد. بایستی به پزشک مراجعه کنید تا بر اساس شرح حال شما روش درمانی مناسب را تجویز کند.

ملین های مفید جهت رفع یبوست

انواع ملین ها برای درمان یبوست

ملین های مختلفی جهت رفع یبوست در بازار موجود هست. نحوه اثر آنها تا حدودی با هم متفاوت هست. چندین نوع ملین وجود دارد. بطور کلی همه آنها به دفع بهتر مدفوع کمک میکنند.

1. مکمل های فیبر

انواع مکمل های فیبر شامل

•  پسیلیوم
•  پلی کربوبوفیل کلسیم
•  متیل سلولز

 مکمل های فیبر به صورت کلی باعث افزایش حجم مدفوع میشوند. مدفوع حجیم نرمتربوده پس راحت تر دفع می شود.

2. ملین های محرک

انواع ملین های محرک شامل

• بیزاکودیل
• سنوزیدها (موجود در داروی سی لاکس، سنا لاکس)

این ملین ها باعث باعث انقباض روده می شوند.

3. ملین های اسمتیک

انواع ملین های اسمتیک شامل

• هیدروکسید منیزیم خوراکی (شیر منیزید)
•  سیترات منیزیم
• لاکتولوز
•  پلی اتیلن گلیکول (پیدرولاکس)

این ملین ها به افزایش ترشح مایعات از روده و کمک به افزایش حرکات روده کمک میکنند. به این ترتیب به حرکت راحتتر مدفوع در روده بزرگ کمک می کنند.

4. ملین های روان کننده

روان کننده ها  مانند روغن معدنی باعث دفع آسان تر مدفوع  از روده بزرگ میشوند.

5. ملین های نرم کننده های مدفوع جهت درمان یبوست

انواع ملین نرم کننده مدفوع شامل

•  سدیم دوکوزات 
•  کلسیم دوکوزات

این ملین ها  با جذب آب از روده ها مدفوع را مرطوب می کنند.

انما و شیاف

تنقیه با آب به تنهایی یا همراه صابون می تواند به  نرم شدن مدفوع و  دفع بهتر کمک کند.

شیاف های گلیسیرین

شیاف بیزاکودیل نیز با روان کردن و ایجاد تحریک به حرکت بهتر مدفوع  کمک می کنند.

سایر داروها درمان یبوست شدید

اگرروش بالا به شما کمک نکرد، پزشک ممکن است داروهای نسخه ای برای شما تجوی کند. بخصوص اگر سندرم روده تحریک پذیر دارید.

داروهای نسخه ای جهت درمان یبوست شدید

1. داروهایی که آب را به روده های می کشند.

•  لوبی پروستون
•  لیناکلوتاید
•  پلکاناتید

این داروها با کشیدن آب به روده ها باعث سرعت بخشیدن به حرکت مدفوع میشوند.

2. گیرنده های 5-هیدروکسی تریپتامین سروتونین

• پروکالوپراید

این دارو به افزایش حرکت مدفوع از روده بزرگ کمک می کند.

3. آنتاگونیست های محیطی گیرنده مو-اوپیوئیدی

•  نالوکسگل
•  متیل نالترکسون

اگر یبوست ناشی از مصرف داروهای ضد درد مخدر باشد، این داروها اثر مخدرها را بر روی روده معکوس می کند تا حرکت روده افزایش یابد.

عمل جراحی برای رفع یبوست شدید

تا به اینجا متوجه شدیم که درمان یبوست چیست. حال اگر روش های بالا کارساز نبود ممکن است پزشک جهت رفع یبوست شدید شما عمل جراحی را توصیه کند. به خاطر داشته باشید این روش آخرین خط درمان است.

سخن نهایی دکتر سحر

در خصوص اینکه درمان یبوست چیست باید به خاطر داشته باشیم در وهله اول باید سبک زندگی را اصلاح کرد. اگر با رعایت این موارد باز هم یبوست رفع نشد باید به سراغ راه کار های دیگر رفت. به یاد داشته باشید از مصرف سرخود ملین ها خودداری کنید. زیرا برخی از آنها ممکن است باعث ایجاد وابستگی روده ها برای دفع شوند.