زردچوبه که در مکمل های داروهای گیاهی به نام کورکومین نیز معروف شده است، دارای فواید بسیاری برای سلامتی است. از این خواص زردچوبه می‌توان به اثرات قوی ضد التهابی، آنتی اکسیدانی، تقویت سیستم ایمنی، ضد درد، ضد آرتریت و بهبود دهنده برخی بیماری های مغزی اشاره کرد. در این مقاله دکتر سحر شما را با مهم ترین خواص زردچوبه، عوارض احتمالی و تداخلات دارویی احتمالی آشنا می‌کند.
محتوای مقاله
زردچوبه چیست؟
زردچوبه به انگلیسی turmeric نامیده می‌شود. نام علمی آن curcuma longa می‌باشد. این گیاه دارویی از سال های بسیار دور در طب سنتی برای درمان انواع بیماری ها استفاده می‌شده است. ترکیب موثره بسیار مهم آن کورکومین است.
فواید زردچوبه برای سلامتی
۱. کاهش التهاب با زردچوبه
زردچوبه و کرکومین موجود در آن، خاصیت ضد التهاب فوق العاده ای دارد. در مطالعات بسیار زیادی به قابلیت کورکومین در تسکین بیماری های مرتبط با التهاب مانند آرتریت و برخی سرطان ها اشاره کرد.
۲. خاصیت آنتی اکسیدانی زردچوبه
رادیکال های آزاد که تحت تاثیر واکنش های استرسی مختلفی در بدن ایجاد می‌شوند، باعث ایجاد بیماری های بسیاری از جمله برخی سرطان ها، آلزایمر، بیماری های قلبی و… می‌شوند. ترکیبات آنتی اکسیدانی موجود در گیاه دارویی زردچوبه می‌تواند این رادیکال های آزاد سمی را در بدن خنثی کرده و از بروز بیماری هایی که گفته شد جلوگیری کند.
۳. خواص تسکین درد زردچوبه
زردچوبه قادر است درد را آرام کند. به‌خصوص دردهایی که مدت طولانی ماندگار شده‌اند که اصطلاحا دردهای مزمن نامیده می‌شوند. کورکومین با خنثی کردن مسیر های التهابی باعث بهبود درد می‌شود.
۴. خواص زردچوبه برای سلامتی سیستم گوارش
زردچوبه از دیدگاه طب سنتی برای بهبود عملکرد دستگاه گوارش عالی است. در مقالات جدید هم ثابت شده که کورکومین کیسه صفرا را وادار به تولید اسید های صفراوی می‌کند. به دنبال آن هضم بهتر می‌شود. با بهبود هضم علائم ناشی از سوء هاضمه مانند گاز معده، نفخ نیز برطرف می‌شوند. علاوه بر اینها قابلیت ضد میکروبی زردچوبه به بقای میکروب های گوارشی کمک می‌کنند.
۵. کاربرد های زردچوبه برای سلامت مغز و بهبود خلق و خو
کرکومین خاصیت محافظت از سیستم عصبی را دارد. پس می‌تواند از شما در برابر بیماری هایی که در اثر تخریب نورون های عصبی ایجاد می‌شوند مانند آلزایمر، پارکینسون محافظت کند. علاوه بر اینها کورکومین خلق و خو را بهتر کرده و خاصیت ضد افسردگی دارد. اما هنوز تحقیقات بیشتری نیاز هست در این زمینه انجام شود.
۶. بهبود زخم
قرن هاست که به‌طور موضعی از زردچوبه برای بهبود زخم و برخی بیماری های پوستی استفاده می‌شود. به علت خاصیت ضد‌التهابی و ضد میکروبی زردچوبه می‌تواند زخم را بهبود بخشد.
۷. فواید ضد‌سرطان زردچوبه
در مطالعات دیده شده زردچوبه قابلیت مهار رشد و جلوگیری از پخش شدن (متاستاز) سلول های سرطانی را دارد. اما مطالعات بیشتری نیاز هست انجام شود.
۸. کاربرد زردچوبه در سلامت کبد
از دیگرات خواص زردچوبه روی بدن، می‌توان به خاصیت حفاظت از کبد و جلوگیری از تاثیر سموم روی کبد اشاره کرد.
۹. خاصیت تقویت سیستم ایمنی با زردچوبه
کورکومین می‌تواند به عملکرد متعادل سیستم ایمنی کمک کند. به‌خصوص در شرایطی مانند عفونت و سایر بیماری ها به افزایش قدرت سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند.
10. خواص زردچوبه برای آقایان
در یک مطالعه روی موش ها، فرمول موضعی زردچوبه که به صورت نانو تهیه شده بود، اختلال نعوظ را در موش های نر برطرف کرده بود.
در مطالعه حیوانی دیگری، استفاده از فرم آهسته رهش زردچوبه به ترمیم بافت های اندام تناسلی آقایان و افزایش جریان خون در آن ناحیه و رفع اختلال نعوظ کمک کرده بود. با این حال هنوز مطالعات انسانی در این مورد انجام نشده است و نیاز به تحقیقات بیشتری هست.
11. خواص زردچوبه برای خانم ها
در مطالعات اثرات مفید زردچوبه برای خانم ها ثابت شده است. کورکومین قادر است به بهبود سندرم تخمدان پلی کیستیک یا PCO، اندومتریوز و بیماری های تخم دان کمک کند. در مطالعه ای خانم های 18-40 ساله با مصرف روزانه 500 میلی گرم کورکومین بررسی شده بودند. اما هنوز نیاز هست مطالعات بالینی گسترده ای برای کارایی و عوارض جانبی متعاقب آن انجام شود.
بهترین زمان مصرف زردچوبه
در مورد خواص زردچوبه ناشتا بسیار سوال پرسیده شده بود. اما در مقالات به وضوح ثابت شده است شما هر زمانی از شبانه روز که زردچوبه میل کنید، اثر بخشی یکسانی دارد. پس با خیال راحت و هر زمان راحت تر بودید میل کنید.
مقدار مصرف زردچوبه
این مقدار متناسب با بیماری و شرح حال شما متفاوت است. اما بطور کلی روزانه 500 میلی گرم کورکومین یک یا دو بار در روز مقدار معمول مصرف آن است.
عوارض جانبی زردچوبه
به طور کلی اگر در مقدار مناسب و شرایط عادی از زردچوبه استفاده می کنید، بی خطر و بی عارضه در نظر گرفته می شود. اما برخی اشخاص ممکن است عوارض جانبی خفیفی را تجربه کنند مانند:
ناراحتی و آزردگی دستگاه گوارش
مصرف دوز بالای زردچوبه ممکن است باعث تحریک دستگاه گوارش شود. علائمی مانند نفخ، آروغ یا اسهال ایجاد شود.
واکنش های آلرژیک
برخی افراد ممکن است به زردچوبه حساسیت نشان دهند. علائم حساسیت مانند راش های جلدی و خارش است.
مضرات زردچوبه برای کبد
اگرچه در حالت کلی زردچوبه برای سلامت کبد بسیار هم مفید است اما اگر سنگ کیسه صفرا یا انسداد کیسه صفرا دارید از مصرف آن باید خودداری کنید چون شرایط بدتر هم می شود.
تداخلات دارویی زردچوبه
داروهای رقیق کننده خون
زرچوبه اثرات ضد انعقاد خفیفی دارد. پس اثرات داروهایی که این خاصیت را دارند بیشتر می کنند. داروهایی مانند وارفارین، آسپیرین و… . اگر همزمان و بدون پایش اینها را با هم مصرف کنید، خطر خون ریزی افزایش می یابد.
داروهای کاهش دهنده قند خون
زردچوبه باعث کاهش قند خون می شود. پس اگر هم زمان با مصرف داروهای ضد دیابت خود می خواهید از مکمل های حاوی زردچوبه استفاده کنید، حتما باید سطح قند خون خود را پایش کنید تا دچار افت شدید قند خون و عوارض متعاقب آن نشوید.
سخن نهایی دکتر سحر با شما
زردچوبه یا کورکومین داروی گیاهی هست که از سالیان دراز مصرف می شده است. اخیرا هم در بازار دارویی ایران جزء پرمصرف ترین داروهای گیاهی هست. زردچوبه خواص قدرتمندی روی بدن دارد مانند اثر ضد التهاب، تقویت سیستم ایمنی، ضد درد، تقویت جنسی آقایان و… اما اگر داروهای ضد انعقاد خون، ضد تجمع پلاکت یا کاهش دهنده قند خون مصرف می کنید، باید دقت بیشتری داشته باشید.
منابع
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0965229923000390
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20821233/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35716353/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29699754/
